Opracowania siedliskowe i fitosocjologiczne Opracowania siedliskowe i fitosocjologiczne

 

Opracowania siedliskowe

Prace siedliskowe dostarczają gospodarzowi lasu szeregu danych o naturalnym zróżnicowaniu siedlisk i porastającej je roślinności. Informują także o skutkach oddziaływania człowieka na te siedliska. Wiadomości zebrane i opracowane w trakcie prac siedliskowych muszą być w szerokim zakresie wykorzystane do opracowania przyrodniczych podstaw gospodarki przyszłej w danym obiekcie. 

Opracowania siedliskowe są tworzone na podstawie znowelizowanej Instrukcji urządzania lasu, stanowiącej załącznik do Zarządzenia nr 55 Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych z dnia 21 listopada 2011 r. część 2 – Instrukcja wyróżniania i kartowania w Lasach Państwowych typów siedliskowych lasu oraz zbiorowisk roślinnych. 
Przedmiotem prac siedliskowych na obszarach lasów i gruntów przeznaczonych do zalesienia są warunki siedliskowe wyrażone w formie typu siedliskowego lasu (TSL), a w ramach TSL w formie zbiorowiska roślinnego lub siedliska przyrodniczego. Wynikiem prac siedliskowo gleboznawczych jest sporządzona dokumentacja na potrzeby hodowli lasu oraz planowania urządzeniowego zawierająca propozycje potencjalnych składów drzewostanów pożądanych na poszczególnych siedliskach leśnych, z uwzględnieniem celów gospodarczych, wynikających z możliwości produkcyjnych siedlisk leśnych, jak również wymagań ochrony przyrody.

Skartowane gleby i siedliska leśne służą m.in. do wyznaczania granic wyłączeń, projektowania gospodarczych typów drzewostanów i propozycji sposobów zagospodarowania dla każdego wydzielenia. W celu prawidłowego rozpoznania warunków siedliskowych w każdym nadleśnictwie wykonywane są prace glebowo-siedliskowe. Przyjmuje się, że aktualność opracowań glebowo-siedliskowych wynosi ok. 30 lat, z tym że bardzo często zmiany w środowisku przyrodniczym następują na tyle szybko, ze konieczne jest skrócenie tego okresu między kolejnymi badaniami siedliskowymi. Prace glebowo-siedliskowe sporządza się na ogół przed rozpoczęciem prac urządzeniowych w danym nadleśnictwie. Prace te, wykonywane przez specjalistyczne pracownie siedliskowe, polegają na:

  • Założeniu odpowiedniej liczby powierzchni typologicznych, na których wykonywane są odkrywki glebowe lub wiercenia a także wykonywane zdjęcia fitosocjologiczne.
  • Wykonaniu analiz chemicznych próbek pobranych z odkrywek glebowych.
  • Kartowaniu typów i podtypów gleb oraz siedlisk leśnych. Kartowanie obejmuje szczegółowe wkreślenie na mapy gospodarcze granic zasięgu utworów glebowych i typów siedliskowych lasu.
  • Sporządzenie elaboratu glebowo-siedliskowego opisującego warunki przyrodnicze nadleśnictwa oraz charakterystykę wyróżnionych typów gleb i siedlisk leśnych. Elaborat zawiera również propozycje dotyczące ustalenia najbardziej odpowiednich składów gatunkowych drzewostanów dla wyróżnionych jednostek siedliskowych.

Operaty glebowo-siedliskowe są materiałem źródłowym do tworzenia planu urządzenia lasu.

Wszystkie analizy fizykochemiczne pobranych materiałów w trakcie prac wykonujemy w dwóch naszych laboratoriach: 

  • Akredytowane laboratorium w oddziale w Krakowie
  • Certyfikowane laboratorium w oddziale w Poznaniu
 
Opracowania fitosocjologiczne
 
Do prawidłowego gospodarowania zasobami leśnymi konieczne jest pełne rozpoznanie warunków przyrodniczych, a w szczególności gleb, zbiorowisk roślinnych, siedliskowych typów lasu oraz ich wzajemnych współzależności.  Właściwa identyfikacja zbiorowisk roślinnych przyczynia się do wszechstronnego rozpoznania stanu biocenozy leśnej, warunków jej bytowania oraz zachodzących w niej zmian. Jest to podstawowy warunek zachowania lub odtwarzania naturalnych walorów lasu metodami racjonalnej gospodarki leśnej prowadzonej na podstawach ekologicznych.  Celem prac fitosocjologicznych jest szczegółowa inwentaryzacja i kartografia zbiorowisk roślinnych wraz z rozpoznaniem aktualnych i potencjalnych zespołów roślinnych, stopnia zniekształceń i degradacji siedlisk oraz określenia kierunków i metod rewitalizacji fitocenoz odbiegających od stanu normalnego. Jest to główny warunek stworzenia właściwych podstaw do oceny warunków przyrodniczych analizowanego obiektu oraz podejmowania decyzji hodowlanych i ochronnych, w celu przywrócenia zbiorowisk leśnych zbliżonych do naturalnych, gwarantujących pełne wykorzystanie potencjału siedlisk.
Opracowania fitosocjologiczne są tworzone na podstawie znowelizowanej Instrukcji urządzania lasu, stanowiącej załącznik do Zarządzenia nr 55 Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych z dnia 21 listopada 2011 r. część 2 – Instrukcja wyróżniania i kartowania w Lasach Państwowych typów siedliskowych lasu oraz zbiorowisk roślinnych.